Wie was Casparus Barlaeus?

De wijze koopman

Caspar van Baerle (Antwerpen 1584 – Amsterdam 1648), destijds door hem zelf vertaald in het latijn tot Barlaeus, is letterkundige en filosoof, theoloog en medicus. Hij is lid van de Muiderkring en een goede bekende van Hooft en Huygens.

De Universiteit van Amsterdam wordt in 1632 geopend met een rede van Barlaeus, getiteld  “mercator sapiens” (de wijze koopman). Hierin analyseert Barlaeus het succes van Amsterdam als centrum van een wereldmacht. Amsterdam en Holland zijn gecreëerd door vernieuwende bestuurders met lef en visie. Deze ideale bestuurder, manager of koopman is een “homo universalis” die koopmanschap en wetenschap combineert. Hij is breed ontwikkeld en werkt op basis van vertrouwen, want waarden van alle tijden zijn eerlijkheid en vertrouwen. Delegeren gaat eenvoudiger als er veel vertrouwen in het spel is. Vertrouwen leidt ook nog eens tot minder regels en bureaucratie en meer flexibiliteit. Eerlijkheid en vertrouwen zijn essentieel, want, zegt Barlaeus: “dat wat nuttig schijnt mag niet oneerlijk zijn, en dat wat oneerlijk is, mag niet nuttig schijnen”.

Casper van Baerle ligt begraven in de Nieuwe Kerk op de Dam in Amsterdam.

“Dat wat nuttig schijnt

mag niet oneerlijk zijn,

of dat wat oneerlijk is

mag niet nuttig schijnen.” 

Caspar Barlaeus
barlaeus_portretCaspar van Baerle (Antwerpen 1584 – Amsterdam 1648)